Utopia na 500 jaar nog springlevend

Precies 500 jaar geleden schreef Thomas Moore het boek Utopia, dat ondanks zijn leeftijd nog niets aan populariteit heeft verloren.

Het boek bestaat uit twee delen, die tegenover elkaar worden gesteld als positief en negatief. Utopia betekent in het Grieks ‘nergensland’. Het is een verhaal, maar het had heel goed realiteit kunnen zijn.

Een gemeenschap van mensen waarin de kloof tussen arm en rijk niet bestaat, waar iedereen beschikt over wat hij nodig heeft, waar geld geen rol meer speelt en economische misdrijven niet meer voorkomen, dat is Utopia. Dankzij de organisatie van de samenleving zijn wetten niet nodig. Want staat er in Utopia:

“Naar hun opvatting is het op zichzelf al onbillijk de bevolking te binden aan wetten. of zo talrijk dat men ze onmogelijk allemaal lezen kan, of zo duister geformuleerd dat een gewoon mens ze niet begrijpt.”

Ook toen dit boek geschreven werd in de 16e eeuw bestond deze maatschappij niet. Nog steeds worden pogingen ondernomen om deze ideale samenleving tot stand te brengen. Daarom is dit boek nog steeds actueel. En misschien heeft een dergelijke beschaving wel degelijk bestaan ver voor onze jaartelling.

Utopia is zeker geen paradijs, maar wel een land waar het redelijk toe gaat en mensen met elkaar delen waardoor er geen honger of armoede kan bestaan. Immers niemand heeft iets aan rijkdom die over is en hij toch niet kan gebruiken om in zijn levensonderhoud te voorzien.

De Engelse schrijver Thomas Moore is ondertussen heilig verklaard. Hij was advocaat en kanselier onder Hendrik VIII, die onthoofd is omdat hij zich verzette tegen de echtscheiding van de koning en diens verheffing tot hoofd van de kerk. Moore was leeftijdgenoot en vriend van Erasmus.

Moore schreef zijn boek in een tijd die weinig van de onze verschilt: armoede, corrupte rechtsspraak, eigendomsverhoudingen die tot onrecht leiden en politiek die aan alle kanten faalt.

Het idee, de fantasie zoals Moore zijn Utopia presenteerde leeft nog steeds voort, net zoals de tijd waarin we leven veel overeenkomsten vertoont met die van Moore. Het begrip ‘utopie’ is echter langzaam aan vertaald in ‘iets dat onbereikbaar is’. Dat geeft precies het pessimisme weer van de tijd waarin we leven. Een utopia zoals Moore die beschrijft is natuurlijk wel haalbaar. Namelijk vanaf het moment dat mensen in de gemeenschapsgedachte durven te geloven, zullen ze deze ook in de praktijk kunnen brengen.

Het boek is verkrijgbaar bij Academie of Happiness.

Zie ook DLM Boekentips

Rob Vellekoop, 19 juni 2016

2 Comments

  1. De moord op de engelse labour politica Jo Cox (pro-EU!) vinden we hier terug in de goudkoers:

    https://www.doijerkalff.nl/nl/particulier/koers/

    Na een aanvankelijke sterke stijging van de goudprijs (beleggers doen het in hun broek voor een Brexit) zien we dat de goudprijs ten gevolge van de moord op Cox hard onderuit is gegaan. Dit betekent dat de beleggers door deze moord weer nieuw elan hebben gekregen.

    Geeft wel een beetje te denken……

  2. Utopia is alleen haalbaar in een anarchie. Het staat er min of meer letterlijk indirect omschreven: “Naar hun opvatting is het op zichzelf al onbillijk de bevolking te binden aan wetten. of zo talrijk dat men ze onmogelijk allemaal lezen kan, of zo duister geformuleerd dat een gewoon mens ze niet begrijpt”.
    Om een anarchie te laten functioneren zal een monetair stelsel geen functionele waarde kunnen hebben.

Reacties zijn gesloten bij dit onderwerp.