Opsteker voor mensen met betalingsproblemen hypotheek

Begin januari 2017 heeft de DSB Bank een schikking getroffen met een hypotheekgever (iemand die leent op basis van een hypotheek). Hierdoor besliste de rechter niet over dit geschil en kwam de bank de hypotheekgever tegemoet. Banken hebben massaal hun hypotheken verkocht en daardoor is het onzeker of zij nog wel mogen besluiten tot verkoop van het onderpand (de woning). Dit kan mensen met betalingsproblemen van een hypotheek net voldoende lucht geven.

In Nederland hebben eind 2016 meer dan 100.000 gezinnen een betalingsachterstand van twee maanden of meer, waardoor in de toekomst executie van hun woningen dreigt.

Op 9 januari 2017 heeft DSB Bank een rechterlijke uitspraak voorkomen door in een geschil met een gezin met betalingsachterstand een schikking overeen te komen. De inkomenspolis van DSB was onvoldoende voor de kostwinner om de inkomensachteruitgang op te vangen doordat de kostwinner werkloos en daarna in de bijstand was terecht gekomen. Hij kon niet langer de hypotheeklasten aan de bank betalen. De bank wilde een uitspraak voorkomen en trof daarom een schikking met de kostwinner. De inhoud van deze schikking is geheim.

In deze zaak was aan de orde dat de DSB Bank de hypothecaire schuld had verkocht aan een zogenaamde SPV (een BV die als tussenschakel fungeert). Het doorverkopen van banken van hun (slechte) hypothecaire leningen heet securitisatie. Hierdoor komt de bank af van zijn slechte hypotheken, die daardoor niet meer op de balans voorkomen. Daarna zijn er twee mogelijkheden, de SPV houdt de hypotheek zelf, nadat deze met andere hypotheken is gebundeld en een zogenaamd USIP nummer krijgt. Een andere mogelijkheid is de doorverkoop door de SPV aan beleggingsinstellingen of andere banken. In dat geval wordt een hypothekenbundel op zich weer met andere bundels samengevoegd en krijgt een CIN nummer. Met andere woorden een hypothecaire schuld die doorverkocht is kan gevolgd worden door middel van de USIP en CIN-nummers die aan de bundels zijn toegekend.

Het probleem van de bank is dat door de verkoop van de hypothecaire lening het twijfelachtig is of zij nog wel kunnen beschikken over de woning als onderpand. Met andere woorden mogen zij nog wel bij niet-betaling van de aflossingen en rente overgaan tot executie van de woning? Om een uitspraak hierover te voorkomen worden rechtszaken opgelost met een schikking. Dat betekent dat de bank de hypotheekschuldenaar tegemoet komt onder voorwaarde dat deze hierover niets openbaar maakt.

Naar schatting zijn alle grote Nederlandse banken bij securitisatie betrokken en spreken we over een bedrag van meer dan 450 miljard euro aan hypotheken, die op deze manier door de hypotheekbanken zijn verkocht, aldus Luca vdf van Dinter en andere adviseurs van de dereunie.info, die onderzoek hiernaar hebben gedaan.

Dankzij informatie die door leden van dereunie.info is verzameld kon de bank onder druk worden gezet, omdat er sprake was van securitisatie. Zij konden aangeven dat de betrokken hypothecaire lening niet meer bij de bank zat, maar was doorverkocht!

De bank wilde het niet op een rechterlijke uitspraak aan laten komen. Volgens Luca zijn er minstens 10 vergelijkbare zaken geweest die tot een schikking hebben geleid. Wat partijen overeenkomen blijft geheim. Hierdoor is over deze zaken weinig tot niets bekend. Het feit dat de bank schikt betekent dat zij er niet zeker van zijn, of zij nog door de rechter beschouwd worden als juridisch eigenaar van de door hen aan een derde partij doorverkochte hypotheek.

Banken kunnen hun hypothecaire vorderingen overdragen aan derden, doordat standaard in hypotheekakten is opgenomen dat de schuldenaar hiermee bij voorbaat instemt. Vroeger was vereist dat van een dergelijke overeenkomst melding werd gemaakt, tegenwoordig hoeft de bank dat niet meer aan de huiseigenaar te melden; dit heet een stille cessie, de melding blijft meestal achterwege.

Het platform Reunie.info kan mensen helpen met betalingsachterstanden of met principiële bezwaren tegen de werkwijze van hun hypotheekbank in de nabije toekomst. Zij doen dit op de volgende manier. Zij stellen de bank een aantal lastige vragen, waarop de banken alleen antwoord kunnen geven, nadat zij kleur bekennen over hun doorverkochte hypotheken. Zij stellen als voorwaarde aan de bank, dat als er geen antwoorden komen de maandelijkse aflossingen of dat wat men nog missen kan, zoals een paar tientjes weliswaar niet meer aan de hypotheekbank worden betaald, maar wel op een derdenrekening worden geparkeerd.

Het platform De Reünie helpt de hypotheekschuldenaar in zijn communicatie met de bank, zodanig dat er uiteindelijk een rechtszaak door de bank gevoerd gaat worden, waarin de bank vervolgens niet kan aantonen nog eigenaar van de hypotheek te zijn en met de schuldenaar een schikking zal treffen.

Voor meer info

Rob Vellekoop, 14 februari 2017