NL buitenspel bij EU-handelsverdragen #nexit

President van de Europese Commissie Juncker wil de nationale staten passeren en het handelsverdrag met Canada (CETA) direct ter goedkeuring voorleggen aan het Europese Parlement en de Europese handelsministers.

Nederland is het hiermee volstrekt oneens, zij wil het handelsakkoord met Canada voorleggen aan de EU-lidstaten. Hierdoor zou over het onderhandelingsresultaat ook geen referendum, bijvoorbeeld in Nederland kunnen worden gehouden, omdat daarin nieuwe wetten getoetst kunnen worden bij de bevolking.

Voldongen feit

Minister van Handel Ploumen protesteert tegen de suggestie van commissievoorzitter Jean-Claude Juncker op dinsdag, dat het akkoord een voldongen feit is zodra het Europees Parlement en een meerderheid van de handelsministers van de lidstaten ermee instemmen. Zij vindt dat ook nationale parlementen zich over Ceta moeten kunnen uitspreken.

Ploumen levert een merkwaardig achterhoede gevecht. Zij weet als geen ander dat initiatiefvoorstellen afkomstig van de Europese Commissie ter goedkeuring voorgelegd worden aan Europees Parlement en de Raad van vakministers. Op deze manier komen wetten in de EU namelijk tot stand. Slechts in uitzonderlijke gevallen werkt dit niet.

Indien dit opgaat voor CETA zal ook het Amerikaanse handelsverdrag TTIP niet goedgekeurd hoeven te worden door de nationale parlementen en wordt het Nederlandse parlement opnieuw gepasseerd. Want waarom zou dit voor het handelsverdrag met Canada wel en voor dat met de VS (TTIP) niet gelden?

Referendum

Volgens Juncker ondergraaft een referendum het fundament waarop de EU is gebouwd. Het is juist niet democratisch vindt hij, omdat het twijfel zaait over de wettigheid van regeringen, die onder toezicht staan van hun eigen parlementen.

Exclusieve EU-taak

President Juncker presenteert zijn voorstel in de vorm van een exclusieve EU-taak. Hierdoor kunnen de lidstaten het resultaat alleen unaniem verwerpen. Dat laatste is al niet meer mogelijk, omdat Italië de visie van de Commissie op dit punt steunt. Als de Europese (vak)Ministerraad het akkoord goedkeurt, wil Juncker bij de Europees-Canadese top in Ottawa op 27 oktober, zijn handtekening hieronder zetten.

Arbitrage over klachten van bedrijven tegen overheden zullen in handen wordt gelegd van een permanent tribunaal met onafhankelijke rechters en de mogelijkheid van hoger beroep, dit om bezwaren van tegenstanders te voorkomen dat nationale overheden te gemakkelijk, zoals in standaard geschillen (ISDS) door multinationals kunnen worden aangepakt.

Voor Juncker ligt het handelsverdrag TTIP met de VS iets moeilijker omdat de Fransen proberen het akkoord te torpederen. Volgens president Hollande moet de EU luisteren naar de burgers.

Buitenspel

Het optreden van Juncker en het toneelstukje van Ploumen bewijzen de groeiende macht van de EU en de afnemende van de afzonderlijke lidstaten. De Engelsen hebben een verstandig besluit genomen niet langer overgeleverd te willen zijn aan de macht van EU en dan met name die van de Europese Commissie.

Rob Vellekoop, 3 juli 2016