Spaanse oppositiepartij Podemos wint in peilingen, maar maakt ruk naar rechts

MADRID – De nieuwe oppositiepartij Podemos komt in de laatste peilingen als de grootste politieke partij van Spanje uit de bus. Het is echter de vraag of dit ‘nieuwe linkse alternatief’ werkelijk een verbetering is voor miljoenen Spanjaarden die lijden onder massale werkloosheid en armoede, bezuinigingen en onderdrukking van vrije meningsuiting door de huidige regering. In het korte bestaan van Podemos is hun programma steeds behoudender aan het worden. Het werd officieel opgericht in het begin van 2014.

Podemos (We Can) is in de peilingen van november 2014 met 27 procent de grootste partij van Spanje. De socialistische partij (PSOE) haalt 25,5 procent  en de regerende PP van Mariano Rajoy 20 procent.  Tijdens de Europese verkiezingen van 2009 waren de PSOE en PP samen nog goed voor 80 procent van de stemmen. Podemos behaalde 5 zetels tijdens de Europese verkiezingen en is opgericht begin 2014.

Het programma van deze nieuwe partij bevatte aanvankelijk de eis van nationalisatie van banken, het ‘socialiseren van grote bedrijven, fraude en corruptie aanpakken, steun voor de Catalaanse onafhankelijkheid, afwijzing van militaire interventies, opzeggen lidmaatschap NAVO en verdediging van de solidariteit met andere volkeren. Het programma legde grote nadruk op de nationale schuld en de beoordeling daarvan in een wettig en een onwettig deel. Het onwettige deel zou niet worden terugbetaald. Kortom een fris en inspirerend programma.

Op veel van deze programmapunten is Podemos echter in korte tijd teruggekomen. Zo verklaarde politiek leider Iglesias dat het militaire budget zou worden verhoogd indien dit nodig zou zijn. Podemos sloot zich niet aan bij het jaarlijkse protest tegen de NAVO basis in Rota en nam geen stelling in over de Oekraïne crisis.

Tijdens het stichtingscongres werden de ideeën over de nationale schuld bijgesteld met de opmerking dat Podemos kan proberen om een ordelijk schuldhervorming te stimuleren in Europa en omliggende landen uit het oogpunt van economische efficiency.

Leider Iglesias heeft zijn commissie van economen gevraagd met een serieus alternatief te komen voor de Parlementaire Verkiezingen in plaats van het manifest dat is gebruikt voor de Europese verkiezingen, waar Podemos vijf zetels behaalde.

Daarnaast kwam het congres terug op de eis van de 35-urige werkweek en pensioenleeftijd van 60 jaar en verving het door een universele basisuitkering met een sociale integratie uitkering die in feite volgens het congres al bestaat. Podemos wil nu de pensioenleeftijd op 65.

Het universele basis inkomen was een ander belangrijk voorstel tijdens de Europese verkiezingen van vorig jaar, nu is deze afgezwakt tot iets vaags zoals het bieden van hulp aan ieder die geen inkomen heeft.

Kwam Podemos in mei nog met de eis om subsidies voor privé onderwijs te schrappen en meer steun voor openbaar onderwijs en studenten van minder draagkrachtige families. Tijdens het congres werden deze eisen vervangen door oproepen om de nieuwe onderwijswetgeving voor meer privé onderwijs uit te stellen.
Het congres stemde voor een centraal gestuurde partij met een bescheiden rol voor de lokale afdelingen. Aanvankelijk waren de lokale afdelingen een veel grotere rol in het beslissingsproces toebedeeld.

In het programma voor de verkiezingen van dit jaar wordt officieel afstand genomen van antikapitalistische voorkeuren van het programma voor de Europese verkiezingen van 2014. Het voornaamste doel van Podemos in een regering moet zijn de garantie voor politieke stabiliteit die voortkomt uit maximale veiligheid en vertrouwen in de leiding. Iglesias maakte zelf al een knieval voor de financiële wereld door te verklaren dat zijn doel is om gezien te worden door de zakenwereld. Ook de ideeën rond nationalisatie van banken en energiemaatschappijen zijn ondertussen gesneuveld.

De hoop die PODEMOS miljoenen Spanjaarden bood als alternatief voor de conservatieve bezuinigingszieke regering wordt iedere maand kleiner naarmate de Parlementaire verkiezingen van dit jaar dichterbij komen. Podemos past zich aan en sluit de rij met de huidige politieke partijen die het in Spanje voor het zeggen hebben. Opnieuw zal een quasisocialistische partij miljoenen stemmers frustreren en er voor zorgen dat burgers zich massaal zullen afkeren van alles wat met politiek te maken heeft.

Bron: WSWS