In zes Nederlandse gemeenten is censuur uitgeoefend door journalisten bij openbare bijeenkomsten over mogelijke huisvesting van asielzoekers te weren. De zaak heeft internationale bekendheid gekregen via Index on Censorship.
Nederlandse journalisten hebben bij Index on Censorship de alarmbellen doen rinkelen over schendingen van de media vrijheid tijdens openbare debatten over het asiel debat door het land. Verschillende journalisten en zenders claimen dat ze zijn uitgesloten van debat avonden in kleine steden door het land door lokale autoriteiten. In een gemeente werd bijvoorbeeld een vijf kilometer zone ingesteld rond het gebied waar het debat plaats vond.
On 28 januari 2016, Allard Berends, van Omroep Flevoland, ontving een bericht van een van zijn verslaggevers. Een openbaar debat over de mogelijke huisvesting van vluchtelingen in Luttelgeest gaat beginnen. Maar er was een probleem.
“We wisten al dat journalisten niet welkom waren binnen,” Berends vertelde Index on Censorship. “Dus mijn verslaggever stond buiten op openbaar terrein.” Terwijl de reporter en cameraman straat interviews aan het afnemen waren, werden zij benaderd door twee politie-agenten. Zij vertelden hen de gemeente te verlaten vanwege een veiligheidsdecreet.
“Ik heb een lange carriere in de journalistiek,” zei hij. “Maar nooit eerder heb ik iets dergelijks ervaren. Het was belachelijk. Het was Kafkaesque.”
Volgens de documentatie die aan de journalisten werd getoond door de politie-agenten was het veiligheidsdecreet uitgevaardigd door de burgemeester van Luttelgeest. Het verklaart dat alleen mensen die uitgenodigd zijn toegang verleend worden. Niemand anders – inclusief journalisten — was het toegestaan om dichter dan 5 kilometer rond het gebied waar het burgers’ debat werd gehouden.
De gemeente Luttelgeest vertelde Omroep Flevoland dat een veiligheidsdecreet van kracht was om onrust te voorkomen en burgers de privacy te geven om te zeggen wat ze wilden. “Dit is een onacceptabele uitleg,” legt Berends uit. “Het gaat over de grens van de vrijheid van pers en zou niet mogelijk mogen zijn in dit land.”
Terwijl Europa de grootste migratie crisis sinds de Tweede Wereld Oorlog probeert te beheersen heeft de komst van duizenden vluchtelingen spanning veroorzaakt in Nederland zoals als in andere Europese landen.
Nederland haalde het internationale nieuws met een serie incidenten.
*In oktober 2015, vielen hooligans een AZC aan in de buurt van het centrum van Utrecht, waar de meerderheid van vluchtelingen Syriërs waren.
*In december ontaardde een gemeenteraadsvergadering over een beslissing om 1500 asielzoekers te huisvesten in Geldermalsen in relletjes. De politie vuurde waarschuwingsschoten af om een menigte tegenstanders uit elkaar te drijven die anti-migranten slogans zongen. In verschillende andere steden en dorpen braken gewelddadige protesten uit tegen plannen om huisvesting voor asielzoekers te bouwen.
Lokale overheden hebben moeilijkheden gehad om de morele zaak van huisvesting van de asielzoekers aan een sceptisch en vaan boos electoraat te verkopen. In een poging om de lokale bevolking te betrekken bij het debat zijn avond bijeenkomsten voor burgers in de afgelopen maanden veelvuldig georganiseerd. Maar bij verschillende gelegenheden zijn ze ontsierd door confrontatie en geweld, vaak in het bijzijn van tv-camera’s.
Het incident in Luttelgeest staat niet op zichzelf. In Geldermalsen werden journalisten ook in hun werkzaamheden beperkt. Een radio verslaggever van de NOS tweette dat hij geen toegang had gekregen tot het debat in het gemeentehuis van Geldermalsen. Volgens de reporter hadden veiligheidsmensen de instructie om “de NOS buiten het gebied te houden.” En een woordvoerder van de gemeente vertelde de journalist herhaaldelijk dat de “pers ons helemaal niet interesseert” en “als je het debat wil volgen is dat jouw probleem en niet de mijne”.
*In Harderwijk mochten journalisten geen audio- of video-opnames maken tijdens een openbare bijeenkomst over de huisvesting van 800 asielzoekers in de stad. Zij die zich hieraan niet zouden houden werd gemeld dat ze zouden worden verwijderd. van de plaats.
*Tijdens een vergelijkbare bijeenkomst in Heesch, werden de meeste journalisten de toegang geweigerd. De gemeente heeft een strikte selectie gemaakt waarbij slechts aan enkele journalisten toegang verstrekt werd.
*Vergelijkbare zaken zijn gerapporteerd in Kaatsheuvel en Utrecht.
Berends van Omroep Flevoland heeft aangekondigd dat hij de burgemeester van Luttelgeest voor het gerecht gaat dagen.
Dit artikel was gepubliceerd op Index on Censorship
Rob Vellekoop, vertaling en bewerking, 5 maart 2016
