FNV laat uitkeringsgerechtigden in de kou staan

In februari 2013 verschijnt het Zwartboek ‘Werken vanuit de bijstand’ van FNV. Het laatste grote wapenfeit van de Bond voor mensen met een uitkering. Helaas is het sindsdien stil. IJzig stil. DLM praat met Theo Hartogs destijds betrokken bij de Sector Uitkeringsgerechtigden van FNV Bondgenoten, later FNV UG. Hij legt uit wat er mis is gegaan bij de FNV en waarom zij uitkeringsgerechtigden laten barsten. Ook de rol van de PvdA komt naar voren.

Theo legt uit dat acties van de sector Uitkeringsgerechtigden (UG) niet van de grond kwamen. Hij zelf was onbezoldigd kaderlid/voorzitter van de sectorraad UG. Bij deze sector waren destijds 60.000 uitkeringsgerechtigden aangesloten. De sector begartigt de belangen van mensen met een uitkering. Leden betaalden een maandelijks lidmaatschapsgeld van 8 tot 15 euro. Veel uitkeringsgerechtigden wisten niet dat ze gereduceerd lid konden zijn.

Theo:”Op de een of andere manier was er obstructie vanuit de FNV, ‘Ja’ zeggen en ‘Nee’ doen.”

Eigenlijk is het allemaal begonnen in 2008, vertelt Theo. Tijdens de EU conferentie in Lissabon over de economische ontwikkelingen spreken de lidstaten af dat de arbeidskosten omlaag moeten met 30 a 40%, om zo de crisis te bestrijden en de rendementen te verhogen. Dat kan bijvoorbeeld door personeel met CAO loon te vervangen door mensen met een uitkering. In Engeland had Thatcher dat al massaal gedaan. De Sociaal Economische Raad (SER, overlegorgaan tussen overheid, werkgevers- en werknemersorganisaties) schept voor Nederland het kader en de PvdA-ers op het Ministerie van Sociale Zaken Asscher en Klijnsma maken er de wetgeving voor.

In 2014 schrijft de sociaal democratische staatssecretaris Klijnsma aan de Participatiewet, die onder andere vastlegt dat de tegenprestatie voor een uitkering noodzakelijk is. In een aantal grote steden liepen al wat zaken waarbij uitkeringsgerechtigden een tegenprestatie moesten verrichten. De wettelijke basis hiervoor moest echter nog worden gelegd. Die taak nemen een PvdA-minister en een PvdA-staatssecretaris namens het kabinet Rutte II voor hun rekening.

Met haar Wet breekt staatssecretaris Klijnsma de verzorgingsstaat af en verliezen miljoenen mensen hun basisrecht op voeding, kleding en huisvesting. Juist in deze tijd is een krachtige stem nodig tegen zoveel sociaal onrecht, maar de enige grote bond voor uitkeringsgerechtigden van die tijd wordt lamgelegd door de top van het FNV, die zelf voor een groot deel uit PvdA mensen bestaat. (daarnaast zijn er nog wel kleine organisaties voor uitkeringsgerechtigden in Amsterdam en Utrecht) Zo blijkt.

Hartogs legt uit hoe dit in zijn werk ging. Er moest een fusie komen binnen het FNV. FNV Bondgenoten moest opgaan in één grote FNV. In eerste instantie stemde FNV Bondgenoten tegen, maar na een tweede congres ging men akkoord. Uiteindelijk ontstond er een nieuwe structuur, die er op neer komt dat een ledenparlement wordt geïnstalleerd met afgevaardigden uit de verschillende sectorraden -en besturen. Enkele van die sectoren zijn Industrie en Uitkeringsgerechtigden (UG). Naast deze structuur staat FNV Lokaal, waarvan de bezoldigde leden aangenomen worden door de werkorganisatie en niet door de leden. Vanuit FNV lokaal worden de beleidsstukken gemaakt, door de bezoldigde beleidsadviseurs. Dat het gehalte sociaal democratisch denken en PvdA lidmaatschap bij deze groep zeer hoog is, vindt Theo niet toevallig.

Theo is al vele tientallen jaren lid van de bond als onbezoldigd kaderlid. Hij wordt in 2014 gekozen als bestuurslid van de Sectorraad UG en tot voorzitter van het campagneteam ‘Stop werken zonder loon’ (nadat leden het oude campagneteam, dat volledig bestond uit betaalde krachten, na veel strijd hadden kunnen vervangen) Acties komen daarna volgens Hartogs niet van de grond, wel een aftrapdag in Utrecht.

Op deze dag wordt scherpe kritiek geleverd op de term, ‘mensen met een grote afstand tot de arbeidsmarkt’. Deze term gebruikt ook de FNV terwijl het in feite om werkloosheid gaat. Ruud Kuin beaamt dat en zegt dat die term verdwijnt. Theo schrijft in zijn afscheidsbrief: “Alle taken van UG worden langzaam maar zeker en vaak heel stiekem overgenomen door FNV Lokaal. Van belangenbehartiging tot aan lokale beïnvloeding. Ook de UG opzet van sociale spreekuren verdwijnt. Tijdens de bijeenkomst is ook Lokaal kopstuk Katja Unlutürk aanwezig. Zij zegt dat deze taken van FNV Lokaal zijn.”

Er tekent zich een conflict af en spoedig blijkt wie er binnen het FNV werkelijk aan de touwtjes trekt, vertelt Theo.

Het was eigenlijk een conflict tussen UG en het FNV bestuur. Tijdens overleg tussen UG en PvdA-minister Asscher van Sociale Zaken laat Asscher zich ontvallen dat er over de manier waarop de vakbond met de Participatiewet zal omgaan al afspraken met het FNV bestuur zijn gemaakt. Dit dus zonder de Uitkeringsgerechtigden Bond én Ledenparlement hierin te kennen. Voor het FNV geldt de slogan ‘Werk moet lonen’. Ook het belastingplan waarbij werkenden er € 1500 en Uitkeringsgerechtigden € 500 op vooruit gingen, wordt ondanks de afkeuring door UG, gewoon doorgezet. Leo Hartvelt (toevallig ook PvdA lid en FNV hoofdbestuurslid), kwam in de UG sectorraad vertellen dat “werken moest lonen”. Dat zei hij zonder blikken of blozen tegen uitkeringsgerechtigden.

Op deze basis ging FNV Lokaal ook aan het werk. Zij gaan gewoon mee met de participatie, zeer tegen de zin van UG in.

Theo schrijft in zijn afscheidsbrief:”De huidige FNV-leiding gaat nog steeds uit van een ‘hersteloperatie’, ‘een weg uit de crisis’ waarbij werken beloond moet worden. Zoals ook de PvdA propageert. Gelovend in de illusie dat er nog volledige werkgelegenheid voor iedereen te realiseren is.”

“Overal wordt regulier werk afgebroken, gedragen door Neo-liberale ideeën van de Participatiewet. Worden banen en functies botweg weggesaneerd en tot vrijwilligerswerk verklaard en vrijwilligerswerk opgehemeld als een mooie stap naar betaald werk.”

Ook de SP blijkt dit spel mee te spelen. Hartogs geeft aan dat Ruud Kuin, destijds FNV bestuurslid met als taak Werken zonder loon, de kant van zijn SP-partijgenoot en Amsterdams wethouder Vliegenthart kiest. Vliegenthart wilde de participatie gedeeltelijk invoeren, maar dit moest wel financieel voordeel voor uitkeringsgerechtigden opleveren. Net als de PvdA wil de SP de re-integratie niet afzweren, maar voor de SP moet het menselijker en het mag geen banen verdringen. Dat verdringing gebeurt via re-integratie, daar begrijpen ze niks van.

Theo Hartogs:”Het woord ‘dwangarbeid’ moest verdwijnen, onder vals voorwendsel dat het choquerend zou zijn.”

Gelukkig kon FNV Lokaal niet het onderzoek van UG dwarsbomen. Dit spitwerk leverde volgens Hartogs onder andere op dat Facilicom met meer dan 200 bedrijven mensen met afstand tot de arbeidsmarkt (uitkeringsgerechtigden)  aan het werk zet met tussenkomst van de gemeentelijke sociale diensten. Een dochter van Facilicom, Radar, adviseert gemeentes waardoor de werkbedrijven van Facilicom ingezet worden. Facilicom beurt jaarlijks 30 miljoen uit de pot van ESF (Europees Sociaal Fonds).

Volgens Theo zitten PvdA kopstukken in veel organisaties, zoals CEDRIS, die de Participatiewet uitvoeren. Blijkbaar is er sprake van een warme samenwerking tussen PvdA en FNV bestuur. Als Theo in 2015 afscheid van de FNV neemt is hij teleurgesteld. In zijn afscheidsbrief schrijft hij onder andere:

“Leve de sociaaldemocratie, regelrecht naar de bedelstaf! Want dat is de positie van een groot gedeelte van onze bevolking. En de FNV kijkt toe, geeft af en toe een ‘strijdbare’ voorstelling en gaat daarna over tot de orde van de dag. Daar werk ik niet aan mee en ik weet dat ik de huidige FNV leiding op mijn weg zal vinden, in de strijd voor een sociaal Nederland.

…ik ben wel een arbeiderszoon, die het niet pikt dat het zweet en de strijd van onze ouders, verkwanseld wordt, door mensen die niet weten wat het is om in armoede te leven.”

Rob Vellekoop, 24 september 2017

21 Comments

  1. interessante info over de wijze waarop de FNV met uitkeringsgerechtigden omgaat.
    Er staat echter iets wat ik niet kan plaatsen. Volgens de schrijver zou bij het verdrag van Lissabon overeengekomen zijn de lonen (loonkosten) met 30/40% te verlagen. dat is nieuw voor mij. Klopt dit wel? en waarom is dat niet elders in de media opgepikt? waar kan ik hierover meer info vinden?

  2. Jaar 2006 39 jaar lid van eerst NVV en daarna FNV.
    Krijg als O.R.lid een conflict met de werkgever en wat schertst mijn verbazing dat ik een brief kreeg van FNV waarin zij mij juridische bijstand door de bond ontnamen omdat het de WEDERZIJDSE belangen van bond en bedrijf schend.
    Nu had ik al veel meegemaakt tijdens mijn 33 jaar dienstverband maar dit sloeg alles.
    Nadat het kantongerecht gehakt had gemaakt van de onzin die mijn werkgever aangaf en zodoende een ontslagvergoeding toewees doorbetaling salaris tot pensioen dat waren nog 9 jaar.
    FNV wat mij een betichte van smaad werd eveneens even de oren gewassen.
    In de tijd van Arie Groenenveld en Herman Bode was het een vakbond die pal voor zijn leden stond.
    Dat is na het jaar 2000 radicaal omgeslagen toen werd het een verlengstuk van de werkgevers.
    En dat is niet alleen in Nederland zo maar alle landen in West Europa, denk alle maar eens wat bondskanselier Schroder deed in Duitsland 2001 zette via wetgeving de gehele vakbeweging buitenspel.
    En er kwam in het geheel geen protest maar nu 17 jaar later leeft ca 26% van de gepensioneerden onder de armoede grens en zijn gedwongen om door te werken in de 1 en 2 euro jobs.

  3. Het consensus model moet schijnbaar altijd in het voordeel van de bepalende partij vallen?

  4. Het in het verleden bereikte werknemersaandeel is de laatste decennia wel aardig in voordeel van de werkgever uitgevallen?Voorbeelden flexibilisering,globalisering.
    Duidelijk tekenen dat de Nieuwe Wereld Orde terrein gewonnen heeft,” hou ze arm dan hebben wij het voor het zeggen”?

  5. bange mensen worden diep-beproefd door warm-samen-wrijvende-co-laboratoriums, die dicht tegen elkaar aan “schurken” !… worden gepaaid-daarna genaaid…!

  6. Als de FNV niet voor het belang van de arbeider staat, welke organisatie dan wel?

    Heeft een en ander ook niet te maken met de FNV leden die kennelijk de vakbond niet kunnen aansporen om het belang van de arbeider op 1 te zetten, ipv het belang van de bestuurder? Misschien dat leden iets meer actief moeten zijn en niet denken dat ze mbv contributie hun belang vertegenwoordigd zien door bestuurders die in de eerste plaats de vriend willen zijn van een politieke partij?

    En zo verwijt de pot de ketel dat hij zwart ziet, en gebeurt er niks.

    • Ben kaderlid geweest en kan uit ervaring vertellen dat een gevecht met windmolens meer succes zal boeken.

    • @Willem
      dit is niet helemaal eerlijk volgens mij
      FNV heeft enorme staat van dienst
      maar inderdaad meer actief voor werknemers
      dan voor uitkeringsgerechtigden
      Theo Hartogs heeft daarom een platform opgericht
      zie Platform Anti Armoede
      en nog een fijne dag verder
      (ja sorry laatste aanbeveling is tweede natuur geworden
      door werkzaamheden uit verleden)
      ben nu helaas uitgeschakeld op 58-jarige leeftijd
      door onverantwoord integratiebeleid
      dus misschien kan ik het nog afleren
      voor ik werkelijk met pensioen ga
      nogmaals (want ik ben er aan gehecht) groetjes

  7. Polderen betekent: “compromissen sluiten en samenwerken als kernpunt van politiek beleid. Het doet bijna vreemd aan dat vakbondsleden dit maar niet lijken te begrijpen.

  8. Overheid en bestuur van bonden bestaan uit intellectuele mensen. Zij praten dezelfde taal,hebben een gelijkwaardige opleiding en kunnen het goed met elkaar vinden. Vandaar dat die dingen gebeuren in de tekst hierboven van Rob.Ik heb wel eens voorgesteld om meer gewone mensen toe te laten tot de elite van ons land. Prima was het antwoord . Als ze eerst een opleiding gevolgd hebben om te praten en te kunnen discussiëren en te debatteren, dan kunnen we eens kijken of ze toegelaten worden tot het bestuur en kieslijst.
    Maar je gelooft toch zelf niet dat ze de normale men toelaten tot hun gelederen?

    • de bestaande politieke partijen zijn juist gaan grossieren in gewone mensen
      om hen daarna publiekelijk te vernederen of (hoogste ideaal) door het volk zelf te laten gerecht-stellen zoals in het geval van bijvoorbeeld Pim Fortuyn

      • was nog vergeten Geert Wilders in dit opzicht te noemen

        even voor de duidelijkheid: zelf nooit fervent aanhanger geweest van beide mannen
        maar in een democratie kan het niet zo zijn dat je elkaar vermoord over een andere mening hebben
        daar zijn we in Nederland toch beetje beroemd om: bescherming van andersdenkenden
        in de geschiedenis heeft de halve wereld in ons kleine Nederland toevlucht gezocht tijdens die krankzinnige godsdienstoorlogen (katholicisme versus protestanten en nog veel meer van die ellende)
        groetjes aan allen (atheïsten in het speciaal)

    • @ Eric, zet gewone mensen op posities waarin ze macht en meer rechten krijgen dan de burger en ze worden hetzelfde als het stuk vreten wat er nu rondloopt, het systeem is corrupt , immoreel en werkt niet,het is wishfull thinking dat je door het vervangen van mensen het systeem veranderd, de geschiedenis der politiek als bewijs

  9. De bond had al eerder Lodewijck de Waal en Wim Kok geleverd en zijn nu vieze Bilderbergers.

    • De Waal en Kok, inderdaad weerzinwekkende persoonlijkheden. En niet te vergeten wijlen Hans Pont die na twee jaar voorzitterschap van het FNV ineens opdook aan de andere kant van de CAO-onderhandelingstafel.

  10. de uitkeringsgerechtigde: de paria van de maatschappij
    een persoon waar niets aan te verdienen valt
    geen lol mee te beleven
    en die doorgaans weinig interessante zaken waarover je kunt pochen
    te melden hebben
    behalve de vraag om geld te lenen
    wie denkt dat mensen graag deze positie innemen
    of dat dit een keuze is, wil zich er snel van af maken
    enne
    morgen kan hij/zij zelf in zo’n armoedige situatie verkeren
    vandaar de angst en het vermijden van deze personen
    alsjeblieft geen enge dingen
    en laten we het wel gezellig houden

    het moet toch een heerlijk gevoel geven om je verheven te voelen
    maar voor hoelang is wel een zorg

  11. Vreemd dat er nog steeds mensen zijn die denken dat een vakbond waarvan de leiders alleen nog maar met de minister van economische zaken willen praten (het zogeheten “polderen”) nog steeds operationeel is. Maar ook hier… alle draden van wat er ernstig mis is in onze samenleving leiden naar ons geperveteerde wettige betaalmiddel. En dáár mag echt niemand aankomen:

    https://www.youtube.com/watch?time_continue=890&v=0hPbqpKn4aE

    • Sven, Marco, Maria… Allemaal kerels uit één stuk!

  12. Vakbonden hebben maar 1 functie. Zorgen dat de kleine brandjes onder controle blijven en voorkomen dat er een uitslaande brand ontstaat.

Reacties zijn gesloten bij dit onderwerp.